De Gutenberg Widget Editor – Een grote verandering!

Hello Gutenberg – Vaarwel Widgets!

Kan jij je WordPress zonder Widgets voorstellen? Begin dan al vast maar aan het idee te wennen, want het zal niet lang meer duren of de ‘klassieke sidebar’ is verleden tijd. De Gutenberg Widget Editor was eigenlijk al gepland voor WordPress 5.6 maar door de grote weerstand vanuit de community is besloten deze vernieuwing nog even uit te stellen.

Waarom is die ‘Gutenberg Widget Editor’ nu eigenlijk zo spraakmakend? Ik denk in de eerste plaats, omdat het toch een heel andere manier van denken over sidebars introduceert.

Widgets zijn zo oud als WordPress zelf. Een ‘Widget vrij WordPress’ is dan ook moeilijk voor te stellen. Maar het was al veel eerder door de makers van WordPress aangekondigd, dat men grote plannen heeft met Gutenberg. En de Gutenberg Widget Editor is een volgende stap in het verwerkelijken van deze plannen.

Eigenlijk is het een foute term…

Eigenlijk is het compleet verkeerd om over een ‘Widget Editor’ te spreken. En eigenlijk is De Gutenberg Editor voor Widgets, of beter gezegd, de Gutenberg Editor voor Sidebars niets anders dan de ‘gewone’ Gutenberg Editor, alleen toegepast op een aantal heel specifieke gebieden op de site pagina’s, de ‘sidebars’. Of hoe we dit later ook willen gaan noemen.

Ooit in een grijs verleden was er maar één plaats om je widgets te plaatsen en dat was in een sidebar. En afhankelijk van het thema zat die sidebar aan de linker, of de rechterkant. In latere versies werd het mogelijk om meerdere sidebars toe te voegen, maar dat vonden de themabouwers niet genoeg, dus werden deze ‘sidebars’ ook onderaan of bovenaan de pagina toegevoegd.

‘Sidebar’ begon dus al snel een onjuiste term te worden en steeds vaker hadden we het over ‘widget area’s’. En nu we dus binnenkort ook afscheid moeten gaan nemen van de term ‘widget’ (tenminste, wanneer we het hebben over een ‘widget’ in de sidebar), is ‘widget area’ ook niet langer een goede term.

Maar wat de term ook gaat worden… straks gaat er iets drastisch veranderen!

Gutenberg blokken in plaats van widgets

Nu zijn widgets natuurlijk altijd behoorlijk starre dingen geweest. De maker van de plugins waarmee je de widgets implementeerde die schreef in grote mate voor, hoe strak jouw sidebar er uit zou zien. Want een widget is een blokje waarbinnen de maker van de widget het helemaal voor het zeggen heeft, waar de dingen komen te staan. Wat er in komt te staan en hoe de kleuren en fonts zijn, dat kan je gelukkig nog wel kiezen.

Met de nieuwe Gutenberg Widget Editor wordt het echter allemaal totaal anders. Je kan vanaf dat moment namelijk in de sidebar gewoon de blokken plaatsen die je hebben wilt. Wil jij bijvoorbeeld een ‘Call to Action’, dan hoef je niet langer een speciale plugin te installeren, die een call to action widget mogelijk maakt, maar je kan een titel, afbeelding, tekst en button plaatsen… en dat in iedere door jou gewenste volgorde.

Dat maakt het toch wel een stuk meer flexibel, is het niet?

Maar omdat het toch een behoorlijke andere manier van werken gaat worden, is het goed om je hier goed op voor te bereiden.

De Gutenberg Plugin

Wil je kennis maken met de nieuwe mogelijkheden van de Gutenberg Widget Editor voordat dit algemeen beschikbaar komt, dan kan je de ‘Gutenberg Plugin‘ installeren. Deze plugin stelt functies beschikbaar die nog niet beschikbaar zijn voor het grote publiek. Op dit moment bijvoorbeeld de ‘Gutenberg Widget Editor’. Ook worden in deze plugin soms nieuwe blokken opgenomen die gepland zijn voor latere WordPress releases, zodat je deze ‘even van te voren’ kan uitproberen.

In onderstaande video laat ik je zien hoe straks die nieuwe Gutenberg Widget Editor er uit zal zien. En jij kan dit zelf ook al uitproberen door de Gutenberg plugin te installeren.

Wanneer je kijkt naar de Gutenberg Widget Editor op dit moment, dan valt op, dat de standaard WordPress widgets allemaal ontbreken. Dit is met een reden gedaan. Het is namelijk de bedoeling, dat je in de toekomst je sidebar niet meer vult met widgets maar met blokken, die dezelfde inhoud op een meer flexibele manier aanbieden.

Widgets die door andere plugins worden geïmplementeerd die blijven wel gewoon zichtbaar en kun je invoegen.

Maar… hoe zit het nu met standaard WordPress widgets die je al gebruikt? Zijn die ineens verdwenen uit je sidebar na een upgrade naar WordPress 5.7? Gelukkig niet!

De widgets zijn er nog wel steeds, maar zijn alleen niet meer zichtbaar om opnieuw ergens in te voegen. Gebruikte widgets blijven gewoon tot je beschikking staan. En wellicht komen de standaard WordPress widgets toch straks weer ter beschikking, want in de discussie over de Gutenberg Widget Editor is het laatste woord nog niet gesproken!

Wat zal dit concreet betekenen voor jouw website?

Zolang je niets aan je website verandert, verandert er niets. Je hoeft dus met WordPress 5.7 niet ineens allerlei acties te ondernemen om er voor te zorgen, dat je sidebar gewoon blijft zoals hij is. Wil je echter dingen gaan toevoegen aan, of verwijderen uit de sidebar, dan is het goed om er rekening mee te houden dat het gebruik van widgets -ook de widgets die via plugins worden geïmplementeerd- niet meer de ‘aanbevolen manier van werken’ is.

Probeer dus aan het idee te wennen in de toekomst je sidebar op te bouwen met Gutenberg Blokken.

Zelf aan de slag?

Zelf je website bouwen? Kijk dan ook eens naar de ‘Basiscursus Bouw Zelf je WordPress Website met Elementor Pro’.

Meer informatie over Gutenberg?

Ik schrijf regelmatig over WordPress en Gutenberg… lees ook eens één van de andere artikelen over de Gutenberg editor.