De toekomst van WordPress! Heeft dit CMS zijn langste tijd gehad?

De toekomst van WordPress: Is dit het laatste jaar, dat wij over WordPress praten?

toekomst van WordPress

Deze blogpost is mijn 800-e blogpost. Een hele prestatie, vooral wanneer je erbij nadenkt, dat ik regelmatig oude blogposts die echt zo oud zijn, dat ze geen relevantie meer hebben verwijder. Wanneer ik weer aan het opruimen sla, dan zou dit heel goed ineens mijn 789e of zelfs 483e blogpost kunnen zijn, maar vandaag is het mijn 800e. En ik zal in ieder geval een week lang niets meer verwijderen, zodat dit nog even mijn 800e blogpost blijft.

Zo’n mooi rond getal vraagt ook om een special onderwerp. En helaas, het nieuws van vandaag de dag rond WordPress geeft mij ook alle gelegenheid om eens even stil te staan bij de vraag of WordPress volgend jaar nog zal bestaan? Zal ik ooit nog een 1000e blogpost over WordPress publiceren, of is de toekomst van WordPress zo onzeker, dat we beter een kaarsje kunnen branden?

Want laten we eerlijk zijn. De recente schermutselingen tussen WP Engine en Matt Mullenweg geven ons geen enkele reden om blij te zijn. WordPress is zwaar ziek en lijdt aan een ontstoken community-leider. Een aandoening die dodelijk kan zijn.

Maar wat is er in vredesnaam aan de hand?

WordPress is al meer dan 20 jaar het populairste CMS ter wereld. Naar schatting is 40-60% (afhankelijk van welke onderzoeken je leest) van alle websites op het Internet gemaakt in WordPress. Ook op het gebied van e-Commerce is WordPress een marktleider met WooCommerce.

Het recente conflict tussen Matt Mullenweg en WP Engine maakt echter pijnlijk duidelijk, dat er trammeland in WordPress land is. Laten we hier eens wat dieper op ingaan.

Om alles wat niet ‘mijn persoonlijke mening’ is meer achtergrond te geven kom je in dit artikel een aantal bronverwijzingen tegen, die er uitzien als [bron]. Omdat dit hoofdzakelijk sites zijn met enorm veel affiliate reclame, waarschuw ik je op voorhand even, dat deze sites vaak op een mobiele telefoon onleesbaar zijn. Je bent gewaarschuwd!

Mullenweg vs. WP Engine: The Clash of the Titans!

Achtergrond en oorsprong van het conflict

In september 2024 uitte Mullenweg tijdens WordCamp US scherpe kritiek op WP Engine, waarbij hij het bedrijf een “kanker voor WordPress” noemde. Hij beschuldigde WP Engine ervan te profiteren van de WordPress-naam zonder voldoende bij te dragen aan de open-sourcegemeenschap. Mullenweg eiste dat WP Engine royalty’s zou betalen voor het gebruik van de WordPress-handelsnaam en beschuldigde hen van misleidende marketingpraktijken. [bron]

Juridische escalatie

Als reactie op Mullenwegs uitspraken diende WP Engine een cease-and-desist-brief in, waarin zij hem beschuldigden van laster en afpersing. Automattic reageerde met een eigen cease-and-desist-brief, waarin zij WP Engine beschuldigden van handelsmerkinbreuk. Op 2 oktober 2024 spande WP Engine een rechtszaak aan tegen Automattic en Mullenweg, met beschuldigingen van machtsmisbruik en afpersing. [bron]

De impact op de community

Mullenweg beperkte de toegang van WP Engine tot WordPress.org, waardoor klanten van WP Engine geen toegang hadden tot essentiële updates en plugins. Dit leidde tot wijdverspreide verstoringen en bezorgdheid binnen de WordPress-gemeenschap. Hoewel de toegang later tijdelijk werd hersteld, bleef de situatie gespannen. [bron]

Interne gevolgen bij Automattic

Binnen Automattic leidde het conflict tot onrust, waarbij Mullenweg werknemers die het niet eens waren met zijn aanpak een vertrekregeling aanbood. Dit resulteerde in het vertrek van ongeveer 8,4% van het personeel. Later werden aanvullende vertrekregelingen aangeboden, wat de interne verdeeldheid verder benadrukte. [bron]

Recente ontwikkelingen en vrees over de toekomst van WordPress

Enkele dagen geleden (10 januari 2025) kondigde Automattic aan de bijdragen aan het WordPress open-sourceproject drastisch te verminderen, van 3.988 uur naar ongeveer 45 uur per week, met de nadruk op beveiliging en kritieke updates. Deze beslissing werd gedeeltelijk toegeschreven aan de juridische strijd met WP Engine en de daarmee gepaard gaande middelen. [bron]

Mijn persoonlijke visie

Het conflict spitst zich toe op een aantal belangrijke punten. Eén van die punten is het gebruik van de afkorting WP in de naam van een hosting dienst. Zoals WordPress zelf toegeeft in hun eigen trademark policy, is er geen handelsmerk op het gebruik van de letters WP (en daar ben ik blij om, want het zijn mijn initialen, ik werd al WP genoemd voor mensen ook maar van WordPress, of zelf WordPerfect hadden gehoord). Dit is lichtelijk ironisch, omdat in het verleden WP Engine één van de door WordPress.org aanbevolen hostingpartijen was. Deze lijst is behoorlijk korter geworden, sinds ‘Pressable’, het hosting bedrijf van Automattic zelf als ‘beste hostingpartij voor WordPress is uitgeroepen door WordPress.org… Wij van WC-Eend.

Maar wat we vooral niet moeten vergeten, is dat WordPress een open source product is met bijdragen van duizenden mensen die zich hier belangeloos voor hebben ingezet. Het is in de eerste plaats een community product. In het huidige conflict laat Mullenweg dit escaleren tot een niveau waarop het voortbestaan van WordPress serieus in gevaar komt.

Een tweede punt wat we vooral niet moeten vergeten, is dat er talloze bedrijven zijn die geld aan WordPress verdienen. Automattic staat hierbij hoog gepositioneerd. De laatste jaren is Automattic zeer actief geweest met de acquisitie van WordPress gerelateerde producten en diensten, wat vrijwel altijd gekoppeld ging met een verhoging van de tarieven voor de diensten / plugins. Om er maar eens een paar te noemen, Automattic heeft 10 jaar geleden WooCommerce overgenomen, WooCommerce op haar beurt heeft MailPoet aan hun portefeuille toegevoegd. En het populaire JetPack CRM heette oorspronkelijk Zero BS CRM.

Het verwijt dat WP Engine ‘geld verdient met WordPress’ komt wel wat wrang uit de mond van iemand die een geschat vermogen van ca. 400 miljoen dollar heeft, en aan het hoofd staat van een bedrijf wat ongeveer 7,5 miljard waard is [bron].

Begrijp mij goed, het is Matt van harte gegund. Maar de ironie kan je niet ontgaan, wanneer hij anderen beschuldigt ‘aan WordPress te verdienen’.

Al met al, het conflict tussen Mullenweg en WP Engine heeft diepgaande implicaties voor de toekomst van WordPress, waarbij vragen rijzen over de balans tussen commerciële belangen en open-source-idealen, evenals de governance en structuur van het WordPress-project.

De technische monolithische structuur van WordPress

toekomst van WordPress

Ik heb het al genoemd in diverse blogartikelen, waar ik aangaf waarom WordPress performance problemen heeft. WordPress is in 2002-2003 gebouwd als een monolithisch platform, waarbij front-end en back-end (de ‘WP Admin’ of ‘Het Dashboard) sterk zijn geïntegreerd. Dit maakt het lastig om mee te gaan met moderne webtechnologieën als headless architecturen en microservices. Deze structuur staat innovatie in de weg en maakt schaalbaarheid voor grote projecten complexer.

Andere technische uitdagingen

De technische basis van WordPress is gebaseerd op wat er in 2002-2003 mogelijk was en kent daardoor enkele zwakke plekken. Een enorme legacy waarop niet alleen de WordPress kern (core) maar ook plugins van afhankelijk zijn beperken de snelheid van innovatie. Om de toekomst van WordPress werkelijk veilig te stellen zou het noodzakelijk zijn om het hele project een complete technische overhaul te geven en het complete systeem te herzien, waarbij gebruik gemaakt wordt van alle mogelijkheden die vandaag de dag technisch geboden worden.

Plugins – Een Zegen en een Vloek

Plugins. In 2003 een zegen voor de mensheid. Het updaten van de CMS-en van die tijd was een werkelijke ramp. Een nieuwe plugin (of module, component… er zijn verschillende namen voor) installeren of updaten kwam altijd met een hele lijst aan instructies hoe configuratie bestanden en soms zelfs de core-code van een applicatie bijgewerkt moesten worden. Toen kwam daar ineens WordPress, waarbij je letterlijk niets hoefde te configureren. Je uploadde de plugin (in de begintijd nog via FTP, je kon nog niets installeren of updaten via het dashboard zelf) en het werkte allemaal. En nog veel mooier, als je de plugin weg wilde halen, hoefde je niet al die bestanden die je eerder bijgewerkt had in de oude staat terug te brengen!

Maar er is ook een hele wildgroei van plugins ontstaan. Gelukkig is het voor kleine aanpassingen ook mogelijk code snippets op andere manieren aan WordPress toe te voegen.

Maar behalve invloed op de performance komt met iedere plugin een ander gevaar. Hoewel WordPress prima beveiligd is aan de gebruikerskant, ligt WordPress geheel open en bloot richting de programmeurs. WordPress biedt geen enkele beveiliging tegen malafide code, en iedere programmeur is in staat code in een plugin toe te voegen, die het systeem (onbewust, door menselijke fouten, of bewust, uit kwade bedoelingen) corrumpeert.

Een constante strijd

Door de afhankelijkheid van legacy code en de wijze hoe plugins in feite het systeem helemaal ‘open leggen’ richting kwaadwillende bezoekers, is WordPress een op het gebied van beveiliging moeilijk te onderhouden systeem. Het gebeurt regelmatig, dat nieuwe veiligheidsrisico’s worden ontdekt, en het is dus van levensbelang, om regelmatig backups te maken en je plugins, thema en de WordPress core bij te werken. Eén van die mogelijkheden is gebruik te maken van het WordXPression Service contract, wat in ieder geval de zorg van de website eigenaar verschuift naar een technisch beter onderlegde partij.

De organisatie achter WordPress

De organisatie van WordPress is uniek. Het is een combinatie van een open-source project (WordPress.org) met commerciële belangen van bedrijven zoals Automattic. (eigenaar van WordPress.com). Door dit model was het mogelijk innovaties in de open source ontwikkeling rond WordPress te versnellen, zoals bijvoorbeeld de ontwikkeling van Gutenberg. Aan de andere kant is het een serieus gevaar, zoals we nu zien, waar een persoonlijk conflict tussen een enkeling in de WordPress community (Matt Mullenweg) een splitsing in de community teweeg brengt en zo een gevaar vormt voor de toekomst van WordPress.

En dan… de Toekomst van WordPress

Wanneer ik nadenk over de toekomst van WordPress, dan zie ik een aantal mogelijke scenarios. Ze zijn geen van allen ‘mijn favoriet’, want ik denk dat het meest gewenste scenario (Mullenweg slikt zijn trots in, en verontschuldigd zich richting WP Engine, en we gaan door hoe het altijd heeft gewerkt) niet al te waarschijnlijk is.

1. WordPress ‘brancht out’ (vertakt zich)

Ondanks mijn kritiek op het technisch model van WordPress, is het onwaarschijnlijk dat WordPress op korte termijn ‘zal stoppen’, Met 40% van alle websites draaiend onder WordPress, is dit ondenkbaar. Wat je meestal ziet bij Open Source projecten is dat na verloop van tijd projecten zich vertakken. Per slot van rekening, WordPress kwam ook niet uit de lucht vallen, maar is een vertakking van b2/cafelog. En WordPress was niet de enige branch, want het project B2Evolution biedt een andere mogelijke variant over wat er kan gebeuren, wanneer een Open Source project vertakt. Als een sidenote, wanneer je denkt dat B2Evolution een vervanging voor WordPress is, dan vergis je je, want beide projecten zijn totaal andere kanten op gegaan.

Het probleem met het vertakken van een project is echter, dat je nooit weet voor welke tak je moet kiezen. Welke ‘nieuwe versie’ gaat het uiteindelijk maken?

Waar we ook rekening mee moeten houden, is dat een groot aantal bedrijven hun bedrijfsmodel hoofdzakelijk of uitsluitend op WordPress gericht heeft. Voor deze partijen zou de ondergang van WordPress rampzalig zijn. Ik denk hier bijvoorbeeld -ironisch genoeg- aan een bedrijf als WP Engine, wat behalve (zwaar ‘overpriced’ hosting) ook verschillende premiumversies van diverse plugins aanbiedt.

Maar ook een bedrijf als Elementor, wat op dit moment heel actief allerlei nieuwe diensten rond WordPress opstart, zou bij een teloorgaan van WordPress geen toekomst meer hebben. Tenzij ze natuurlijk hun page- en thema builder een leven buiten WordPress zouden geven.

Persoonlijk verwacht ik dat het conflict tussen Matt Mullenweg en WP Engine de WordPress community sterk zal polariseren (dat doet het immers al) en een mogelijk einde op kan leveren voor ‘het WordPress zoals wij het kennen’, maar voor de directe toekomst van WordPress geen gevaar op zal leveren. Waarschijnlijk zullen we in het komende jaar wel het nodige -op een niet positieve manier- van dit conflict merken en het zou mij niet verbazen als er gedurende dit jaar een aantal ‘WordPress branches’ zal ontstaan.

Het huidige conflict zal in ieder geval leiden tot een vermindering van de innovatiekracht van WordPress.

2. WordPress past zich aan en zal zich meer gaan richten op headless oplossingen

Om eerlijk te zeggen, verwacht ik dat niet van ‘WordPress zoals wij het nu kennen’. Headless WordPress is iets wat officieel niet ondersteund wordt, maar meer een bijproduct is van initiatieven van verschillende groepen. En opnieuw, ironisch genoeg, één van de partijen die zich bezig houdt met ‘Headless WordPress’ is WP Engine.

Een gemakkelijk toegankelijke headless architectuur van WordPress maakt het ook mogelijk om langzaam weg te migreren van een ‘plugin architectuur’ naar een ‘app’ of ‘microservice’ architectuur. Vanuit de headless WordPress server kunnen taken die nu door plugins worden uitgevoerd op een veilige wijze worden uitbesteed aan services, die slechts toegang krijgen tot de informatie waarvoor ze geautoriseerd zijn, niets anders. Vergelijk het met de bevoegdheden van een app op je smartphone.

3. WordPress verliest aan aantrekkingskracht en de gebruikers wandelen langzaam weg, wanneer zich nieuwe alternatieven voordoen

Op dit moment ken ik nog geen enkel initiatief wat ook maar in enige mate met WordPress te vergelijken is. En daar is een goede reden voor: Het was ondoenlijk om een Open Source CMS te ontwikkelen wat ook maar een fractie kan bieden wat WordPress biedt.

Nu ‘Matt WordPress’ zelf het voortbestaan van WordPress in twijfel begint te trekken, zal de vraag naar vergelijkbare producten zeker komen en het zou mij niet verbazen, wanneer in de komende jaren geen initiatieven zouden ontstaan die serieuze concurrentie bieden voor WordPress.

Ik verwacht niet, dat er veel mensen weg zullen lopen van WordPress, maar wel, dat wanneer er serieuze alternatieven beschikbaar komen, steeds meer mensen met andere omgevingen dan WordPress zullen starten.

Tenslotte

Ik weet net zo min als jij, wat we van de toekomst rond WordPress mogen verwachten. Het enige wat we zeker weten, is dat alles eindig is, maar de essentie toch blijft.

toekomst van wordpress | De toekomst van WordPress! Heeft dit CMS zijn langste tijd gehad?

Kijk maar naar muziek! Sinds Edison de eerste muziek opnam is er heel wat veranderd met betrekking tot de manier waarop we muziek vastleggen. De vinyl-plaat is een niche product geworden, 8-track tapes, wat ooit ‘de nieuwe vorm van muziek’ zou zijn is altijd marginaal gebleven en de compact cassette is na een lange succesvolle tijd ook een zachte dood gestorven. En nog steeds luisteren we naar muziek.

Op eenzelfde manier zal het gaan met de tools die we hebben om zakelijk op het Internet aanwezig te kunnen zijn.

Persoonlijk? Ik hoop dat WordPress nog een tijdje door blijft gaan. Ik zou het leuk vinden om jou ook mijn 1000e post in deze blog te laten lezen!

Op welke vragen geeft deze blogpost een antwoord?

  • Wat is de achtergrond van het conflict tussen Matt Mullenweg en WP Engine?
  • Welke juridische stappen zijn er ondernomen in het conflict tussen Automattic en WP Engine?
  • Hoe beïnvloedt het conflict tussen Mullenweg en WP Engine de WordPress-gemeenschap?
  • Wat zijn de mogelijke gevolgen van het conflict voor de toekomst van WordPress?
  • Hoe reageren andere bedrijven en ontwikkelaars binnen de WordPress-gemeenschap op het conflict tussen Mullenweg en WP Engine?

Nog niet uitgelezen?

Vind je dit artikel interessant? Mooi! Want ik heb nog veel meer te bieden. Op deze site vind je letterlijke honderden artikelen over WordPress, marketing, e-commers, e-learning en nog veel meer onderwerpen. Op zoek naar meer informatie? Kies één van de trefwoorden hieronder of tik een zoekopdracht in.

Meest populaire blogposts
Enkele trefwoorden om vergelijkbare posts te vinden:

Voeg je koptekst hier toe

Word je website de baas. Neem vandaag nog contact op!

Contact Informatie

WordXPression 

Aardoliestraat 14-I
7553GT Hengelo

085-8001964 (van 9:00 tot 17:00 van ma-vr)
Let op, gewijzigd telefoonnummer

KVK : 75580152 

Social media
Stuur een bericht

Deze post rapporteren

Wanneer deze post niet meer relevant is of verouderde informatie bevat, zou ik het op prijs stellen wanneer je dit door wilt geven., zodat ik dit eventueel bij kan werken. De persoonlijke gegevens die je hieronder invult worden alleen gebruikt om de mail te versturen en zal niet voor marketingdoeleinden worden gebruikt.