Dit artikel is een vervolg op ‘De equipment voor je cursusvideo‘
Ok, ik snap het, ik heb een camera nodig. Maar wat nog meer?
Ongeveer een week geleden hebben we gekeken naar de verschillen tussen de verschillende soorten camera’s die je kan gebruiken om een cursus video op te nemen. Maar zoals beloofd, ik ben je nog een aantal zaken verschuldigd om uit te leggen over enkele extra opties voor die camera’s… en ik wil daar dan ook graag mee beginnen. Laten we dus eens kijken of een aantal extra ‘opties’ waarvoor je kan kiezen bij een videocamera ook echt nuttig is.
Wifi
Tegenwoordig lijkt alles ‘Wifi’ nodig te hebben. Mijn telefoon heeft het (heel handig) mijn televisie heeft het (ook niet ongemakkelijk) en toen ik mij onlangs oriënteerde op een nieuwe wasmachine, probeerde een verkoper bij MediaMarkt mij uit te leggen, dat ik zelfs wifi nodig heb in mijn wasmachine en wasdroger. Ik kan dan namelijk zomaar het programma starten, zonder zelf aanwezig te zijn. Prachtig! Ik vraag me alleen af, wie de was en het wasmiddel in de machine stopt.
Veel moderne foto- en videocamera’s hebben ook wifi. Maar wat wil dat nu precies zeggen en hoe nuttig is het eigenlijk.
Geen internet connectie
Om maar direct één misverstand uit de weg te ruimen. Wifi in je camera maakt het niet mogelijk om te surfen op het Internet en direct jouw versgemaakte foto’s te uploaden naar Facegram of Instabook. Tenminste, niet in de meeste gevallen. Jouw camera is namelijk geen wifi client maar een wifi accesspoint. Het staat andere apparaten toe om via wifi met jouw camera te verbinden.
Doe je dat met bijvoorbeeld je telefoon, dan kan je nog steeds -via een omweg- je foto’s (in)direct posten op het Internet, omdat je die foto’s naar je telefoon kan halen en dan uploaden naar het Internet. Maar je camera zelf doet dit niet.
Waar het wel nuttig voor is, is om jouw camera op (kleine) afstand te bedienen. Gebruik je bijvoorbeeld de camera om jezelf op te nemen bij gebrek aan een camerapersoon, kan je met behulp van je telefoon en een app de camera aan en uit zetten. Bovendien kan je even controleren hoe je zelf in beeld bent. Best handig dus.
Ook kan je ervoor zorgen dat je camera niet trilt, wanneer je op de knop drukt om opnamen te starten. Wat ik daarmee bedoel lees je verder op onder het kopje ‘statieven’.
Wifi op een camera heeft dus best een paar nuttige toepassingen. Of het echt superhandig is, is sterk afhankelijk van de manier waarop jij jouw video’s denkt te gaan schieten.
Zelf bezit ik -naast mijn telefoon- vier apparaten om video te schieten. Twee DSLR bodies, een camcorder en een professionele videocamera. Slechts één van die bodies beschikt over wifi. Mis ik het op die andere apparaten? Nee… niet echt.
4K
Ik heb het tot nu toe steeds gehad over videoformaten tot en met 1080p. Ik ging hierbij even heel bewust voorbij aan het allernieuwste op videogebied, namelijk 4K.
4K wordt ook wel ‘Ultra High Definition’ genoemd. En geeft precies aan wat het is. De betekenis van ‘ultra’ (denk maar aan ultra violet) is namelijk ‘boven’. En 4K ligt ‘boven’ High Definition (1080p).
Wanneer we over UHD praten, hebben we het eigenlijk ook over de nog grotere broer van 4K, 8K).
Om gelijk even helemaal eerlijk te zijn, bij het lezen van 4K zou je eigenlijk een beeldformaat van 4000 bij nogwat pixels mogen verwachten. Je krijgt echter wat minder waar voor je geld, wanneer we het hebben over 4K hebben we het over 2160 x 3840 pixels. Dus nauwelijks meer dan 2000 beeldlijnen. Twee maal zoveel als bij HD.
Het beperkte nut van 4K
En voor je nu direct naar je favoriete televisiewinkel rent om een 4K televisie te kopen. Jouw ogen (en ook de mijne) zijn niet in staat om het verschil tussen 1080p en 4K waar te nemen. Want in jouw oog heb je ongeveer 4,5 miljoen kegeltjes. Ieder van die kegeltjes is in staat om één ‘soort’ licht te onderscheiden, het licht in de buurt van violet, in de buurt van groen en in de buurt van diep rood. Komt aardig in de buurt van Rood/Groen/Blauw nietwaar?
Maar om in computertermen te praten, dat wil dus zeggen, dat jouw ogen in totaal 1,5 miljoen pixels hebben. Jouw ogen zijn dus 1.5 megapixels.
HD is 1.958.400 pixels. Dat is dus zo’n 0,4 megapixels meer dan jouw ogen kunnen waarnemen. 4K is 8.294.400 pixels. Het kwaliteitsverschil tussen HD en UHD is dus voor menselijke ogen niet meer waarneembaar. Je portemonnee voelt het verschil overigens wel.
Is daarmee ook een 4K camera onzin? Mijn antwoord zal je misschien verbazen. Maar nee. Een 4K camera is geen onzin. Het heeft zijn nut. Maar uitsluitend in de nabewerking van het beeld. Je kan namelijk een deel van het beeld extreem uitvergroten zonder kwaliteit te verliezen.
Maar wanneer je bij het maken van de opname al goed rekening houdt met wat je wel en niet in beeld wilt hebben, dan is 4K absoluut niet nodig. Heb je al een goede camera om video mee op te nemen, laat je dan vooral niet verleiden door de geluiden dat 4K zoveel beter is. Het nut is beperkt.
En laat je vooral niet verleiden om een 4K televisie of monitor te kopen. Je zal het verschil toch niet opmerken.
Andere belangrijke hardware voor jouw videoopnamen
Geheugenkaartjes
Je moet je video natuurlijk ergens op opnemen. Bij moderne camera’s is het meest gebruikelijke opslagmedium de zogenaamde ‘SD’ flash kaartjes.
SD staat voor ‘Secure Digital’. En de ‘pure’ SD kaart is een verouderd formaat, ze waren te koop in opslagformaten van 64MB tot 4GB en zijn nu totaal vervangen door SDHC (High Capacity) of SDXC (Extended Capacity) kaarten.
Snelheidsklasse
Wanneer je een kaartje in je camera stopt, zorg er dan, wanneer je dit doet om video te schieten, voor dat het ook kaartjes me de juiste ‘class’ zijn. Want niet iedere kaart in de SD familie is gelijk. Dit heeft allemaal te maken met de schrijfsnelheid van een kaartje.
Wanneer je een foto maakt, is een camera in staat om het ‘wegschrijven’ van de foto te bufferen. Wanneer je echter video schiet, maak je eigenlijk 30-50 foto’s per seconde. Dat is heel wat werk om te bufferen. En daar komt ook nog eens geluid bij. Je camera moet dus in staat zijn om vrijwel direct weg te schrijven, wat er wordt geschoten.
In de handleiding van je camera staat als het goed is aangegeven wat de schrijfsnelheid van je camera is, bijvoorbeeld 6 MB/s.
Van oudsher hebben SD kaartjes ook een snelheidsaanduiding, dit zie je op de kaart als een letter C met een getal erin, wat overeenkomt met de maximale schrijfsnelheid van die kaart. Bijvoorbeeld C6 is 6 MB/s.
De ‘V klassen’
Omdat 4K en hogere resoluties andere eisen aan de kaarten gingen stellen, werd deze classificatie aangepast. Speciaal voor video kaarten kennen we ook de V classificatie. Hierbij is V6 gelijk aan C6, V10 gelijk aan C10 en bestaat er verder nog V30, V60 en V90.
Een kaartje wat je vandaag koopt als een ‘standaard’ SD kaart is meestal een C6 of een C10 kaartje. Heeft jouw apparatuur V30 of hoger nodig, dan zal je naar een speciaalzaak moeten.
Wat ook belangrijk is te realiseren is dat je oude kaartjes niet per se bruikbaar hoeven te zijn in je camera. Let goed op de snelheidsklasse. Het is zonde als je camera niet in staat is om de video die je opneemt weg te schrijven.
Gebruik ook nooit een micro SD kaart met een adapter in je videoapparatuur. Hoewel de kaart zelf C10 kan zijn, vertraagt een adapter het schrijfproces en is de kans groot, dat je kaart de camera toch niet ‘bij kan houden’.
Statieven
Ik heb een aantal malen aangegeven, dat je in veel situaties het best kan schieten vanaf een goed statief. Dan is natuurlijk een goede vervolgvraag, wat een goed statief is voor het schieten van video.
Er bestaat twee grote verschillen tussen fotografie en videografie die ervoor zorgen, dat we voor de laatste eigenlijk een totaal ander statief nodig hebben.
Landschap en portret
Foto’s willen we gebruikelijk in een tweetal formaten nemen. We nemen ze of in een landschap formaat, de langste zijde ligt, of in een portret formaat, de langste zijde staat. Video schieten we normaliter altijd in landschap formaat… dat is nu eenmaal de beeldverhouding van onze monitor.
Wanneer je een statief voor fotografie gebruikt dan wil je de camera dus als het ware 90 graden op het statief kunnen kantelen en op bovenstaande foto zie je dat prima. Omdat het ‘plateau’ waarop de camera staat slechts aan één kant vast zit en kan kantelen, kunnen we foto’s zowel in landschap als portretformaat maken.
Een nadeel is hier echter, dat omdat het slechts aan één kant vast zit, het ook minder stabiel is.
Hierboven zie je een typisch videostatief. Het plateau zit aan beide kanten stevig vast.
Stabiliteit
De belangrijkste reden dat op een videostatief het plateau aan twee kanten vast zit is stabiliteit. En het is zeker te adviseren dat je ook wanneer je video schiet met een DSLR je gebruik maakt van een videostatief, niet van een fotostatief. Want zelfs het indrukken van de knop om de video te starten en te stoppen leidt tot een lichte ‘rilling’ in het beeld.
Alternatief kan je -wanneer je camera dit ondersteunt- een draad ontspanner gebruiken. Maar de Nikon DSLR’s bijvoorbeeld hebben wel een draadontspanner voor het maken van foto’s, maar met deze draadontspanner kan je geen video starten en stoppen. Dat gebeurt met een aparte knop op de body.
Alternatief kan je gebruik maken van de wifi functie van je camera om te starten en stoppen, als die het heeft.
En wat dacht je van een professionele schoudercamera van 3 kilo of meer? Op een plateau voor camera’s staat die constant te wiebelen.
Beweging
Vaak is een kop voor een videostatief ook ‘vloeistof gedempt’. Dat zorgt ervoor, dat alle bewegingen licht ‘vertraagd’ worden en daardoor veel vloeiender verlopen. Dat is natuurlijk heel handig, omdat video ook beweegt.
Microfoons
De belangrijkste technische succesfactor voor je online training is wel het geluid. Is dat niet in orde, dan is je product niet in orde. Toch wordt er maar weinig stilgestaan bij de kwaliteit van de microfoons.
Zoals ik eerder al heb aangegeven is de kwaliteit van ingebouwde microfoons in camera’s vaak zeer teleurstellend. Het is dus zaak om een externe microfoon te gebruiken of -indien je de mogelijkheden hebt- het geluid ook helemaal via een extern apparaat op te nemen.
Wanneer ik video opneem in de studio dan gebruik ik gewoonlijk twee camera’s. Meer informatie hierover vind je in mijn artikel over het opnemen van talking head video’s. Daarnaast neem ik ook nog eens direct op op mijn PC. Ik heb dus bij elkaar drie geluidsbronnen om te gebruiken. Mocht om één of andere reden een geluidsbron niet goed zijn, dan kan ik altijd terugvallen op de ‘second best’.
Maar laten we eens enkele microfoons de revue passeren.
Blue Yeti / Blue Yeti Pro
De Blue Yeti is echt mijn favorite USB microfoon. Het is eigenlijk een kleine geluidsstudio op zich. Want het is niet zomaar één microfoon, er zitten drie opname elementen in de kop die de microfoon geschikt maken voor diverse doelen.
Ik heb hem in diverse artikelen in het verleden al vaker besproken, dus ik zal je er niet te veel mee vervelen, maar wanneer je kwalitatief goed geluid op wilt nemen via je computer is deze microfoon zeker aan te raden.
Hij heeft echter ook een aantal nadelen. Allereerst, hij ziet er heel origineel uit, maar daardoor is hij ook wat ‘lomp’ ten opzichte van andere microfoons. De Yeti is nogal aan de maat. Een tweede nadeel is dat deze microfoon een aangepaste schroefdraad heeft, waardoor hij niet zal passen op standaard shockmounts en standaard statieven.
Blue (het bedrijf achter de Yeti) levert wel passende statieven en shockmounts, maar deze zijn behoorlijk aan de prijs. Een tip. Via Amazon.com zijn er diverse oorspronkelijk uit China afkomstige shockmounts en statieven voor betaalbare prijzen waar de Yeti wel op past.
En de ‘grote broer’
Naast de Blue Yeti is er ook nog de Blue Yeti Pro. Behalve dat deze Pro in wat elegantere kleuren komt, is hij ook nog eens voorzien van een XLR aansluiting. Dat is dezelfde professionele audio aansluiting die ook door veel professionele videocamera’s wordt gebruikt.
De Yeti is beslist geen ‘veldmicrofoon’, maar voor studiowerk kan je hem dus ook direct op een professionele videocamera aansluiten.
Rode VideoMic Go
De Rode VideoMic Go is een microfoon die je op de hot- of coldshoe van je DSLR of je camcorder kan plaatsen. Een goede, lichte en voordelige richtinggevoelige microfoon.
Rode NTG series shotgun microfoons
Het merk Rode levert ook shotgun microfoons voor professionele videocamera’s. In de NTG series bieden ze diverse goede microfoons aan. Hier op de afbeelding zie je de NTG-1
Shure VP-83-F Shotgun microfoon met Flash recorder
Weet je nog dat ik vertelde, dat de Yeti volkomen ongeschikt is voor in het veld? Het tegendeel is waar voor dit handige apparaatje. Het is de toch al uitstekende Shure VP-83 microfoon met als extra een ingebouwde flash recorder.
Je neemt het geluid dus niet op via je camera, maar op een apart flash kaartje in de recorder. De kracht van deze microfoon is, dat er diverse filtermogelijkheden zijn om voor- en achtergrondgeluiden te minimaliseren.
Het is in het begin even wennen en experimenteren, maar als je veel op locatie moet filmen voor je cursus, is dit zeker de moeite waard!
Verlichting
Maak je veel buitenopnamen, dan heb je de grootste lichtbron al helemaal gratis bij de hand. De zon. Film je vooral binnenshuis, dan is het vaak nodig om toch ‘bij te lichten’.
De meeste camera’s kunnen prima opnemen bij slechte lichtomstandigheden, maar het ziet er toch allemaal niet zo heel mooi uit.
Voor video heb je eigenlijk de keuze uit drie verschillende lichtbronnen, lichtbakken met speciale daglicht spaarlampen, quarts lampen of LED panelen.
Quartz lampen zijn vooral handig, wanneer je ook fotografeert. Er zijn diverse merken die quartz lampen aanbieden met de zogenaamde ’s bajonet’ die ook door veel mid-price studioflitsers wordt gebruikt. Je kan dan de lichtvormers voor je quartz lampen ook op je flitsers gebruiken vv.
Maar aangezien we niet supercreatief met het licht bezig zullen gaan, laten we deze optie even in het midden.
LED panelen zijn relatief duur. Ze zijn echter ideaal wanneer je vaak op verschillende (binnen) locaties op wilt nemen. De zijn makkelijk mee te nemen en zijn ook niet zo kwetsbaar. Bovendien werken veel LED panelen op batterijen of een accu, dus je hebt ook geen gedoe met kabels.
Voor een permanente studio, is eigenlijk deze ‘lichtbak’ van Falcon Eyes mijn favoriet.
In deze lamphouder plaats je zes speciale daglicht-spaarlampen. Daaromheen span je de softbox zoals je op de onderste foto ziet. Omdat je de zes lampen afzonderlijk aan en uit kan zetten krijg je een heel mooie, diffuse lichtbron voor je video.
Er komt dus heel wat kijken!
En er is nog veel meer! Want in dit artikel heb ik het nog helemaal niet gehad over achtergronden, green screens en allerlei andere mogelijkheden. Maar ik wilde toch de drie belangrijkste technische elementen voor een goede cursusvideo toch even naar voren halen: Beeld, geluid en licht. En je hebt in ieder geval nu voldoende informatie om een gerichte keuze te maken.
Wil je ook informatie over hoe je nu een goede video schiet, of liever nog, wil je hier zelf mee aan de slag gaan? Zowel met het schieten als geschoten worden? Dan is zijn de ‘Online Training Totaal‘ workshops zeker aan te bevelen.
En het leuke is, als jij ervoor kiest deze workshops te doen, dan kan je ook nog eens spotgoedkoop mijn studio huren, met hierin veel van de apparatuur die we in dit artikel hebben besproken. Doe je dit samen met een andere cursist (bijvoorbeeld ’s ochtends is je mede cursist camerapersoon en wordt jij opgenomen, ’s middags worden de rollen omgekeerd) dan krijg je nog eens extra korting.