Hoe zit het nu met Cookies in WordPress?
Belangrijk
Dit artikel is enige jaren oud. Na de invoering van de GDPR is dit artikel nog wel juist, maar ook onvolledig. Ik adviseer je dan ook om in aanvulling op dit artikel ook minimaal de volgende andere blogartikelen te lezen :
Lees ook de andere blogposts over de GDPR
Ik krijg regelmatig vragen hoe het nu zit met Cookies in WordPress en of het nu wel of niet nodig is een ‘cookie waarschuwing’ op je site te plaatsen. Voor ik deze vraag kan beantwoorden, is het eerst nodig om uit te leggen wat cookies nu eigenlijk zijn
Het Internet heeft geen status
Een website -en daarmee ook een webapplicatie als WordPress- is niet zomaar te vergelijken met een ‘gewoon’ lokaal computerprogramma als Word of Photoshop. Het belangrijkste verschil is wel, dat een webapplicatie ‘statusloos’ is. Met andere woorden, wanneer je pagina éénmaal is geladen, ‘vergeet’ je browser alles en de volgende pagina begint eigenlijk helemaal van voor af aan. Dat kan behoorlijk lastig zijn, bijvoorbeeld wanneer je aan het webwinkelen bent. In stap één doe je een product in je winkelwagentje en in stap twee is je winkelwagen al weer leeg. Niet helemaal wat we willen. Of je bent zojuist ingelogd en direct na het inloggen, is je browser al weer vergeten wie je bent. Ook vrij onhandig.
Toen het web voor meer dan alleen het weergeven van informatie gebruikt ging worden, was het al snel duidelijk, dat er hier iets moest gebeuren. En de oplossing werd gevonden in een klein stukje informatie wat ‘cookie’ wordt genoemd. Om het even heel populair te zeggen, een ‘cookie’ is informatie die jouw webapplicatie op kan slaan in de browser. Informatie die specifiek is voor het domein waar je op dat moment bent. Dus informatie die – ook niet echt onpraktisch- weer opgevraagd kan worden, wanneer nodig.
Geen-kaas-cookies
Een nadeel van cookies is echter, dat ze ook informatie op kunnen slaan die jij niet wilt. Met wat handige trucs is het namelijk mogelijk zo’n cookie buiten het bedoelde domein op te slaan. En ook weer buiten dat bedoelde domein op te vragen. En dan is het zomaar mogelijk jou van site naar site te volgen. Tenminste, mits al die sites deze truc ook geïmplementeerd hebben en samenwerken. Dat wordt bijvoorbeeld gedaan door advertentienetwerken. En terecht vond de EU-wetgever, dat hier iets tegen moest gebeuren. En met het eerste voorstel voor de beruchte ‘anti-cookie-wet’ liet men duidelijk blijken, dat men ondanks de hoge salarissen en dure adviseurs helemaal geen kaas gegeten had van Internet technologie: Het verbieden van cookies zou namelijk leiden tot een complete ontwrichting van het Internet.
Verschillende smaken
Om het even sterk te veréénvoudigen: Je hebt twee smaken cookies. De ene smaak, die door de consument meestal als prettig en zoet wordt ervaren, is de zogenaamde ‘sessie’ cookie. Een ‘sessie’ cookie zorgt ervoor, dat jouw gekozen product ook netjes in je winkelwagentje blijft, tot je bij de kassa bent gekomen. Of bijvoorbeeld dat je na het ingeven van je wachtwoord ook inderdaad toegang krijgt tot de website, omdat je naam wordt onthouden. Niets mis mee dus.
De tweede smaak cookie is wat wranger. Hoewel deze cookie niet per definitie smakeloos is, zit er wel een vreemde bijsmaak aan. En dat is de ’tracking’ cookie. Een tracking cookie is er namelijk niet primair voor jou als site-bezoeker, maar vooral voor de eigenaar van de site of een dienst waar hij gebruik van maakt. Een tracking cookie legt gegevens over jou vast. Dat kan bijvoorbeeld zijn voor site-statistieken. Een in mijn ogen heel terechte registratie, omdat het ook in jouw belang is, dat de site eigenaar een goed inzicht heeft over zijn sitebezoek. Maar het kan ook -zoals in het voorbeeld van de advertentienetwerken- zijn om de bepalen waar jij heen gaat. Te volgen welke sites jij bezoekt en wat je daar precies doet. Alsof je gevolgd wordt door een privé-detective tijdens het winkelen.
Een cookie-vrij dieet
Even een zijspoor, maar op het moment dat de cookiewet werd geformuleerd was deze direct al achterhaald. De wet spreekt namelijk expliciet over cookies. Het nadeel van cookies is echter, dat de hoeveelheid informatie die opgeslagen kan worden beperkt is. Om dit probleem te overkomen is er sinds HTML5 ook zoiets als ‘local data storage’. Een soort ‘database-je’ wat je webpagina binnen de browser kan gebruiken. Een andere, verder niet door de wet geadresseerde, methode om exact hetzelfde te doen, wat met cookies mogelijk is. En het is helemaal legaal. Het enige nadeel is, dat je er zeker van moet zijn, dat je bezoeker een moderne, HTML5 begrijpende, browser gebruikt.
Goede en foute cookies
Wanneer je gebruik maakt van cookies ben jij verplicht dit zeer expliciet te melden op je website. En een pagina -met een link in de footer verborgen- volstaat niet: Je moet dit nadrukkelijk en direct zichtbaar melden. Bovendien moet je melden, welk type cookies je gebruikt. Het probleem is echter vaak dat jij als site eigenaar helemaal geen idee hebt of -en zo ja welke- cookies je gebruikt. Vandaar enkele richtlijnen aan de hand waarvan je het zelf kunt beredeneren. En zoals altijd met richtlijnen: Ze geven een algemeen beeld weer, er zijn talloze uitzonderingen mogelijk:
- Wanneer bezoekers in kunnen loggen op je site, worden vanaf het moment dat er is ingelogd sessie-cookies gebruikt. Indien jij de enige bent die in mag loggen, mag je doen alsof er geen cookies gebruikt worden. Is het de bedoeling dat een bezoeker ook in kan loggen -bijvoorbeeld in een webwinkel, membershipsite of een forum- gelden de regels voor sessie cookies.
- Wanneer je een formulier hebt, wat zich uitstrekt over meerdere pagina’s, worden er hoogstwaarschijnlijk ook sessie-cookies gebruikt.
- Maak je gebruik van een advertentienetwerk om reclamebanners op je site te tonen of om gebruik te maken van een affiliate netwerk, gebruik je vrijwel zeker tracking cookies.
Meldplicht
Wanneer je cookies gebruikt, moet je dit dus melden. Voor sessiecookies is een melding voldoende, voor tracking cookies moet je ook een ‘opt out’ mogelijkheid bieden, de mogelijkheid om deze cookies te weigeren. En met name bij het laatste type cookie gaan heel wat websites in de fout. Met name omdat de eigenaar van de website er geen idee van heeft dat hij cookies gebruikt. Het is immers het onderliggende advertentienetwerk, wat hier de cookies plaatst.
Er zijn diverse plugins om cookie-waarschuwingen te tonen. Zelf gebruik ik Implied Cookie Consent, een eenvoudige plugin die voldoende is voor sessie cookies… Maar er zijn tientallen andere en je keuze is met name afhankelijk van hoe (pop up, overlay scherm, balk boven aan het scherm) je jouw bezoeker wilt waarschuwen, dat er eigenlijk niets is om je zorgen over te maken.
Affiliate programma’s kunnen niet functioneren zonder cookies. Tijdens de Affiliate Expert Workshop zal er dan ook dieper in worden gegaan op de verschillende vormen cookies en hoe affiliate programma’s hier gebruik van maken.