Tien fouten die iedereen maakt wanneer ze starten met een online cursus

Starten met een online cursus lijkt zo makkelijk – Maar deze tien fouten zijn zo gemaakt!

Sinds 2011 ondersteun ik ondernemers bij het opzetten van een online cursus. Het lijkt zo makkelijk, starten met een online cursus. En heel vaak wordt het door slimme marketeers aangeboden als een makkelijke manier van geld verdienen.

Uit eigen ervaring kan ik ook zeggen, dat het dat is, maar alleen wanneer je de gebruikelijke valstrikken weet te vermijden.

Voordat ik in 2015 begon met mijzelf te richten op ondernemers die plannen hadden voor het opzetten van een online cursus, waren de meest mensen die zich tot mij richtten mensen die één of andere halfbakken training hadden gevolgd van een marketeer, die zelf geen online cursussen aanbood. En eigenlijk hadden mijn nieuwe klanten geen idee waarmee ze bezig waren.

In diverse blogposts heb ik de punten in dit artikel al eens genoemd. Er is niets nieuws onder de zon. Maar als je wilt starten met een online cursus, dan wil je natuurlijk het liefst die tien punten in één artikel hebben, en niet door bijna twaalf jaar blogposts moeten banjeren om uiteindelijk de informatie te vinden die je hebben wilt.

Droeve realiteit

De droeve realiteit is, dat de meeste mensen die één of andere ‘hoe verdien je snel een passief inkomen met online cursussen’ een formule hebben aangeleerd die hier in Nederland zelden werkt. Ik zal niet zeggen ‘nooit’, omdat van de meer dan 100 mensen die ik sinds die tijd met hun online leeromgeving heb geholpen er 5 zijn, waarvoor de formule wel werkt… maar voor de meesten echt, absoluut niet.

Maar laat ik niet op de feiten en de fouten vooruit lopen.

Want het is niet alleen de ‘schuld van slimme marketeers’. Ik denk dat zo’n 30% procent van het falen van online cursussen de schuld is van de ‘verkeerde informatie’. Maar zo’n 70% van het falen ligt toch echt aan jezelf.

En ik durf te wedden, dat je na het lezen van dit artikel, nog steeds een aantal van deze fouten blijft maken. Het zit zo bij ons ingebakken!

1. Geen onderzoek of er interesse voor het onderwerp is!

De meest belangrijke faalfactor is denk ik wel het totale gebrek aan marktonderzoek. Wanneer je wilt starten met een online cursus, wil je natuurlijk niet alleen een cursus maken maar je wilt hem uiteindelijk ook verkopen!

Om iets te verkopen, moeten er ook kopers zijn. Het basisprincipe van de wet van vraag en aanbod.

Een groot aantal cursusbouwers is echter zo enthousiast met betrekking tot hun eigen idee, dat ze verwachten, dat ieder ander persoon net zo enthousiast is.

Helaas is dat vaker niet dan wel waar. Iets wat ik trouwens zelf ook door de jaren heen heb moeten leren.

2. Geen idee waar de doelgroep is, die geïnteresseerd zou kunnen zijn

De tweede fout is nauw gerelateerd met de eerste, maar eigenlijk toch een heel ander onderwerp. Want ik kan onderzoek doen naar of er interesse is naar mijn product, zonder te weten waar die interesse is.

Wat is het typische gedrag van mijn doelgroep? Waar kan ik ze bereiken?

Stel, dat ik zou ontdekken, dat mijn doelgroep de jongvolwassenen tussen de 18-21 zijn. En stel, dat ik advertenties op Facebook zou plaatsen gericht op deze doelgroep… Is deze doelgroep wel ruimschoots vertegenwoordigd op Facebook? Als ik naar mijn eigen dochter (21 jaar nu) kijk, dan doen zij en haar vrienden eigenlijk vrijwel niets op Facebook. En wanneer ik één van de kinderen van mijn neven of nichten aanspreek over Facebook, vertellen ze mij, dat ze niet zo oud zijn, dat ze Facebook nog gebruiken.

Tijden veranderen. De ’tienergeneratie’ die tien jaar geleden op Facebook zat zijn nu dertigers. En hun kinderen willen overal zijn, behalve waar ‘paps en mams’ hun informatie delen.

3. De doelgroep onvoldoende kennen

Om een cursus te ontwikkelen voor je doelgroep, moet je ook goed weten wat voor vragen er bij je doelgroep leven en wat het kennisniveau van je doelgroep is.

En ik weet niet hoe het gesteld is met andere categorieën van cursusontwikkelaars, maar met name in mijn eigen sector -de techneuzelaars- is het toch wel heel slecht gesteld met het inlevingsvermogen van de cursusontwikkelaars. Ik koop zo af en toe wel eens een cursus van een concullega om te zien hoe deze een bepaald onderwerp benaderd. Niet om het te kopiëren, maar om te leren van de methode van presentatie.

Het is pijnlijk hoeveel cursusontwikkelaars hun doelgroep onderschatten en ervan uitgaan, dat de kopers van hun cursussen volslagen idioten zijn.

Het is nog veel pijnlijker hoeveel cursusontwikkelaars hun doelgroep overschatten en ervan uitgaan, dat iedereen die hun cursus koopt de ’tech babble’ maar moet begrijpen, zonder enig nadere uitleg te geven.

Als je nog nooit een ‘live’ cursus hebt gegeven, begin hiermee. Doe het desnoods gratis, en zie het als een investering in jezelf. Want in een live cursus kunnen mensen je direct confronteren met je onvolkomenheden. Tijdens een online cursus haken mensen gewoon af.

4. Geen idee hebben, wat een cursus mag/moet kosten.

Wat een cursus mag kosten wordt vooral bepaald door de marktwaarde van de cursus. Jouw cursus ‘Alles over Photoshop’ van 7000 euro mag dan misschien letterlijk alles over Photoshop vertellen -verderop vertel ik je waarom het een slecht idee is- maar omdat jouw concullega’s ook cursussen ‘alles over Photoshop’ aanbieden voor enkele tientjes, is het hoogst onwaarschijnlijk, dat iemand hier 7000 euro voor wil investeren.

Aan de andere kant vind je mensen die bang zijn teveel te vragen. En deze bieden hun cursus voor 10 euro -of een vergelijkbaar bedrag- aan. Deze mensen maken twee fouten.

De eerste fout, is dat door bewust voor een laag prijssegment te kiezen, ze de cursus letterlijk ‘onderwaarderen’.

De tweede fout is, dat ze waarschijnlijk nooit een onderzoek hebben gedaan, wat een cursus minimaal moet kosten, om uit de kosten te komen. Kom je niet uit de kosten, begin er niet aan.

5. Een dogmatisch geloof in het ‘membership model’ hebben.

Wanneer je een cursus hebt gedaan van de één of andere marketeer, dan zal je waarschijnlijk te horen hebben gekregen, dat het verkopen van een ‘abonnement’ de beste manier is, om geld te verdienen met een online training. Jouw cursist betaalt je een vast bedrag per maand en krijgt daarvoor toegang tot een x aantal lessen. De volgende maand komt de volgende ‘portie’ lessen.

Dat klinkt allemaal leuk, maar in de praktijk werkt het toch anders. Dit model werkt namelijk alleen, wanneer iemands informatiebehoefte gelijk loopt met het aantal lessen wat er per maand gevolgd kan worden. En dat is bijna nooit het geval. Iemand die iets nieuws leert, zal meestal op een hoog tempo beginnen en later zal misschien dat tempo wat afzakken.

Geef je iemand niet de ruimte om met een ‘snelle start’ te beginnen, dan zal dat tempo sneller afzakken en na een maand of drie, vier helemaal afnemen.

Ik heb dit patroon vaak genoeg gezien bij klanten waarvoor ik een cursusomgeving heb gebouwd. Van de meer dan 100 omgevingen die ik heb gebouwd, zijn er slechts vijf klanten die succesvol een ‘maandelijks abonnee model’ hebben geïmplementeerd.

Wat veel beter werkt is een upsell aan het einde van een cursus.

Bovendien is een membership model allesbehalve een passief inkomen. Want je moet iedere maand nieuwe content aanbieden. En dat kan soms, wanneer er iets wat minder lekker loopt in je leven, enorm veel stress opleveren.

6. Geen realistisch idee hebben hoe de cursus te verkopen

Toen ik in 2011 begon ondernemers te ondersteunen met membership sites / online leeromgevingen, was er maar één manier om online cursussen te verkopen, en dat was via een eigen website. Inmiddels zijn er verschillende platforms waar je eventueel ook je cursussen op aan kan bieden. Starten met een online cursus lijkt op deze manier een stuk eenvoudiger geworden. Je maakt je cursus, upload hem naar een platform als Udemy en… kassa!

Makkelijk toch?

Fout dus. Op een dergelijk platform zijn er letterlijk honderden cursussen vergelijkbaar met de jouwe te vinden. Om jouw cursussen te verkopen zal je toch op de één of andere manier vanuit een eigen website iemand naar zo’n platform moeten sturen. En dan blijft het de vraag of ze nu jouw cursus kopen, of een vergelijkbare cursus van een concullega.

7. Een ‘alles over alles’ cursus…

Soms denken mensen dat veel informatie ook goede informatie is. Dat hoeft echter niet zo te zijn. Het belangrijkst is dat informatie gericht is. Ik heb het in mijn blog vaker genoemd.

‘Alles over Photoshop’ mag heel leuk klinken, en wellicht is jouw cursus ook een poging om letterlijk ‘alles’ over Photoshop te vertellen, maar dit heeft toch wel een groot aantal nadelen.

• Een cursus die ‘alles over…’ een onderwerp vertelt, zal nooit echt af komen. Je gaat er enorm veel tijd in steken en het is nog maar de vraag of iemand deze cursus zal willen kopen.
• Wanneer je iemand alles over een onderwerp vertelt, dan kan je die persoon niets meer verkopen. Hij weet na jouw cursus immers alles over het onderwerp, nietwaar? Het is na die éne cursus dus veel lastiger iets te verkopen
• Een titel ‘alles over’ spreekt niet aan bij het grote publiek. Ik hoef niet ‘alles’ te weten, ik wil alleen op een specifiek kennisgebied iets leren. Een titel ‘Verbeter je vakantiefoto’s met Photoshop’, of ‘Maak coole website banners met Photoshop’, geeft duidelijk aan, wat je aanbiedt en zal ook veel meer aanspreken bij het grote publiek.

8. Een slechte kwaliteit van je video

Wat ik ook nogal eens zie is slecht gemonteerde video. Dat kan slecht geluid, slechte beeldkwaliteit of gewoon een slechte edit van je video zijn. Vooral slecht geluid is funest. De meeste mensen zullen zich niet zo aan ‘slecht beeld’ ergeren als aan ‘slecht geluid’. Veel mensen die starten met een online cursus hebben nog weinig ervaring met video. En dat is aan de cursus af te zien.

9. Geen mogelijkheid tot ‘commentaar’ geven

Veel mensen die denken passief inkomen met cursussen te gaan verdienen, vinden dat ze dus ook geen ‘nazorg’ bij een cursus te hoeven leveren, en het niet toe hoeven te staan om cursisten commentaar bij de lessen te laten geven.

Wat een gemis.

Ten eerste, omdat een cursist vaak vragen heeft, die hem blokkeren verder te gaan. Ten tweede is dat commentaar bij lessen precies duidelijk maakt, waar de ‘zwakke punten’ in je cursus zitten, of waar de interesses van je cursisten verder naar uitgaat.

Wat is er beter dan een vraag van een cursist te kunnen beantwoorden op een manier als deze:

Dat is een goede vraag, Piet. Ik ga hier dieper op in in mijn cursus ‘Sushi rollen voor gevorderden’.

Commentaar verbetert de kwaliteit van je cursus, de leerervaring van je cursisten en verhoogt de kans op vervolgaankopen.

10. De lesvolgorde ‘voorprogrammeren’.

Dit is een fout die ik vroeger meer dan eens maakte en af en toe, onbewust, nog wel eens maak. Je hebt bij het maken van een cursus heel sterk de neiging om je lessen te nummeren. ‘Les 1’, ‘Les 2’… Dat gaat min of meer vanzelf. Mensen brengen graag structuur aan. Kijk alleen maar eens naar dit blogartikel: De verschillende punten heb ik niet alleen met koppen benoemd, maar ik heb ze ook nog eens genummerd.

Mensen die starten met een online cursus hebben meestal ook heel sterk de neiging om dit te doen. Maar vaak nummert jouw cursusplatform die lessen ook al. Automatisch.

Wat nu, wanneer je er een les tussen wilt gaan voegen. Ik heb in mijn cursus ‘Les 4’ en na ‘Les 4’ komt ‘Les 5’, dat is te verwachten.

Maar in de commentaren worden vragen over les vijf gesteld, en ik ontdek, dat ik tussen les 4 en 5 eigenlijk een extra les tussen moet voegen, omdat er een stuk uitleg ontbreekt om goed verder te kunnen.

Welk nummer geef ik deze les? 4a? 4 1/2?

Klinkt allebei niet fijn, toch? En bovendien zal de automatische nummering mis gaan lopen met mijn eigen nummering. Het is daarom veel beter je lessen niet te nummeren.

Maar ook zonder te nummeren kan je in de fout gaan. En dat doe ik regelmatig. Wat ik namelijk regelmatig zeg -en ook regelmatig wegmonteer- tijdens de opnamen van een les:

En in de volgende les gaan we het hebben over…

of

En we zijn nu bij de laatste les van deze module gekomen…

Ook dat geeft weinig mogelijkheden tot het ‘uitbreiden’ van je cursus, zonder het direct minder logisch te maken.

Ten slotte

Ik hoop dat je een beetje een idee hebt gekregen welke fouten er veel gemaakt worden bij het starten met een online cursus. Ik denk dat in al die jaren, dat ik mensen help met online leeromgevingen mijn klanten gemiddeld minimaal 4 of 5 van deze fouten hebben gemaakt. Wil jij starten met een online cursus, dan ben je dus alvast gewaarschuwd.

Tijdens mijn cursus -die overigens niet online is, maar heerlijk ouderwets klassikaal- ‘Ontwikkel je Online Training‘, ga ik niet alleen in op een aantal andere fouten, die je beslist niet moet maken, maar laat ik je ook zien wat een prima methode is om jouw training snel en prettig te ontwikkelen en te verkopen. Tijdens deze cursus ga ik in op dit hele proces: Van eerste idee tot eerste verkoop!

We gaan tijdens deze cursus ook dieper in op het gebruik van video voor je cursus en je gaat ook daadwerkelijk aan de slag met zowel ‘voor de camera staan’ als het bedienen van een video camera.

Eigenlijk is deze training een must voor iedereen die de teleurstelling wil voorkomen om na weken of maandenlang te hebben gezweet op een goede online cursus, te ontdekken, dat er toch iets ‘fout’ is gegaan, waardoor die cursus onverkoopbaar is.

Een cursus dus die je geld, tijd en frustratie kan besparen.